Το καθολικό

Το καθολικό1

Η μονή της Παναγίας Φανερωμένης, όπως αναφέρεται σε παλαιότερες μνείες, των Εισοδίων της Θεοτόκου, όπως εορτάζεται, της Μυρτιάς, όπως αποκαλείται, ιδρύθηκε, κατά την παράδοση, στο μέρος όπου βρέθηκε η εικόνα της Θεοτόκου, κάτω από μια μυρτιά.

Στο κέντρο του μοναστηριακού συγκροτήματος δεσπόζει το Καθολικό, ο ναός του μοναστηριού, και γύρω του αναπτύσσονται τα διάφορα κτίσματα.

Γενική άποψη της Ιεράς Μονής (Φωτογραφία 2016).

Ο αρχικός καμαροσκέπαστος ναΐσκος, που καλύπτεται εξωτερικά με δίκλινη στέγη, πρέπει να χτίστηκε και να αγιογραφήθηκε, σύμφωνα με την κατά προσέγγιση χρονολόγηση των παλαιότερων τοιχογραφιών, γύρω στο 1200. Πληροφορίες για την αρχική μονή και τον πρώτο αυτό ναό δεν σώζονται. Είναι φανερό όμως ότι λειτουργούσε στη μορφή αυτή για 300 περίπου χρόνια. Μεταγενέστερες οικοδομικές και αγιογραφικές επεμβάσεις μαρτυρούνται οι εξής:

Σύμφωνα με επιγραφή τού 1491, έγινε νέα αγιογράφησή του από τον Ξένο Διγενή, γνωστό αγιογράφο και από άλλες εκκλησίες.

Άγνωστο πότε ακριβώς, πάντως λίγο πριν από το 1539, χρειάστηκε να μεγαλώσει το παλιό καθολικό της μονής. Τότε έγινε επέκταση προς τα δυτικά με τετράγωνη προσθήκη με τρούλο, η επέκταση αγιογραφήθηκε και απετέλεσε τον κυρίως ναό, ενώ ο αρχικός ναΐσκος μετατράπηκε σε ιερό βήμα.

Το Καθολικό της Ιεράς Μονής (Φωτογραφία 2006)

Το Καθολικό της Ιεράς Μονής (Φωτογραφία 2006)

Αργότερα, πάντως πριν από το 1712, προστέθηκε ο νάρθηκας, όπως φαίνεται και από τη διαφορετική αγιογράφηση.

Στα Ν.Δ. του νάρθηκα προστέθηκε το 1712 το παρεκκλήσιο των Αρχαγγέλων. Παρόλο που αδυνατούμε να αναγνώσουμε σήμερα την κτητορική επιγραφή, έχουμε κάθε λόγο να αμφισβητήσουμε το όνομα του ηγουμένου Νεστορίου, που ανέγνωσε ο εκδότης της, αντί Γρηγορίου. Άγνωστο για ποιόν λόγο, το παρεκκλήσιο κατεδαφίστηκε το 1903.

  • Αρχιτεκτονική Μορφή
  • Αγιογραφικός Διάκοσμος
  • Επιγραφές
  • Φορητές Εικόνες

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://www.immyrtias.gr/iera-moni/to-katholiko/

Αρχιτεκτονική Μορφή

Στον χώρο κυριαρχεί το πετρόχτιστο «καθολικό», του οποίου τα ιδιόμορφα αρχιτεκτονικά μέλη διακρίνονται αισθητά. Το Καθολικό της μονής χτίστηκε τμηματικά και σε διαφορετικό χρόνο, με προσθήκες στον αρχικό μικρό ναό του 1200. Ο μικρός αρχικός ναΐσκος, ορθογώνιος καμαροσκέπαστος έχει εσωτερικές διαστάσεις 2,85 x 4,75 και ύψος 3, 30 μ. Είναι χτισμένος με απλή λιθοδομή και …

Δες τη σελίδα »

Αγιογραφικός Διάκοσμος

Ολόκληρος ο ναός φέρει αγιογραφίες διαφόρων εποχών, πράγμα που οφείλεται στη συνεχή λειτουργία του και στο ενδιαφέρον των μοναχών να ανανεώνουν τον λατρευτικό τους χώρο. Ι. Ο αρχικός ναΐσκος, που μετατράπηκε σε ιερό βήμα, διασώζει δύο αγιογραφικές φάσεις. Η παλαιότερη αποκαλύφθηκε κατά την πτώση τμήματος της νεότερης αγιογράφησης στα Β.Α. του ναΐσκου. Σώζεται εν μέρει …

Δες τη σελίδα »

Επιγραφές

Όπως σε κάθε παλαιότερο μνημείο, σημαντική είναι η έμμεση χρονολόγηση που εξάγεται από την τεχνοτροπία της εικονογράφησης, αλλά ακόμη πιο σημαντική είναι η ίδια η μελέτη κάποιων επιγραφών που αναφέρονται σε οικοδομικές ή αγιογραφικές φάσεις και εργασίες. Από τη μελέτη της εικονογραφικής τεχνοτροπίας και τη διερεύνηση της συγγένειάς της με άλλα χρονολογημένα έργα, έχουμε, όπως …

Δες τη σελίδα »

Φορητές Εικόνες

Στην αγιογραφική παράδοση της μονής ανήκουν και οι δύο φορητές εικόνες της Θεοτόκου. Σήμερα σώζονται μόνο αντίγραφά τους, που αποτελούν όμως παραδοσιακά κειμήλια, καθώς αναφέρονται στην ευσέβεια των αναμνήσεων. Πρόκειται για την Ελεούσα, έργο του Ιωάννη Ζωγράφου, που οι πληροφορίες για τη φιλοτέχνησή της ήσαν γραμμένες στο πίσω μέρος της εικόνας, από τον Ευγένιο Γιαννούλη …

Δες τη σελίδα »